Panik Atak; Beynimizin Kötü Bir Şakası :

Psikolojide ve psikiyatride panik atağın yüzlerce tanımı yapılabilir. Mesela bunlardan bir tanesi şudur. “Belli zamanlarda belli, durumlarda belli, süreyle meydana gelen aşırı sıkıntı, stres, daralma duygularının kriz şeklinde ortaya çıkmasıdır”. Aslında panik atak beynimizin bize yaptığı kötü bir şakadır. Her insanda tehlike karşısında meydana gelen fizyolojik belirtileri farklı yorumlarlar panik atak vakaları. Yüzlerce hekime giderler. Tahliller yapılır, filmler çekilir. Hepsi temiz çıkar. Hekim “Senin bir şeyin yok” der. Ama kişi buna inanmaz. Yılanın aynadaki görüntüsü sokmaz. Ateşin aynadaki görüntüsü yakmaz. İşte panik atak aynadaki negatif görüntü gibidir. Ama kişi bu görüntüyü gerçek sanır ve korkar. Panik atağın nedenleri davranışsal, bilişsel, dinamik ve varoluşsal olabilir.

Panik atak önyargıdır: Kişi kalp krizi geçireceğim, bayılacağım, çıldıracağım, aklımı yitireceğim gibi düşünüyor. Neden?  Yaşamış olduğu o fiziksel belirtilerden dolayı… Fiziksel belirtilerden yola çıkarak kalp krizi geçireceğini zannediyor. Kişi fiziksel belirtilere, kalp çarpmasına, mide bulanmasına, baş dönmesine, kollarında ve bacaklarında uyuşmanın meydana gelmesine, göğsünde nefes darlığı oluşmasına, sık sık tuvalete çıkma ihtiyacı hissetmesine, bütün bu belirtilere farklı bir anlam yüklüyor, ön yargıyla yaklaşıyor ve bunu bir kalp krizi, beyin kanaması, çıldırma, bayılma şeklinde değerlendiriyor.

Panik atak birikimdir: Neyin birikimi? Çocukluğumuzdan itibaren yaşadığımız, içimize attığımız, bastırdığımız travmatik olayların birikimidir. Bunu şöyle bir örnekle açıklamak gerekirse; yaşadığımız sıkıntıları içimize atıyoruz, bastırıyoruz, bastırıyoruz. Bilinçaltı kovasını dolduruyoruz, kova ağzına kadar doluyor. Bir gün öyle bir olay yaşıyoruz ki o olay bardağı, kovayı taşıran son damla oluyor. İşte o taşma anına biz psikolojide panik atak diyoruz. En önemli sebep davranışsal linklemelerdir panik atakta. 37 yaşında bir erkek danışan anlatıyor. 7 yıldan beri panik atak yaşıyor ve ilaç kullanıyor. “Gece yarısı olduğunda sıcak sıcak terlemeye başlıyorum. Herkes mışıl mışıl uyurken ben kabuslar yaşıyorum. Kollarım uyuşuyor. Baş dönmesi, mide bulantısı yaşıyorum. Ortam sanki bana yabancılaşıyor. Kalbim hızlanıyor. Terlemenin peşinden üşüyorum. Bu kabus saatlerce sürüyor. Sabaha doğru tan yeri ağarınca derin bir uykuya dalıyorum” diyordu. Gündüz bir sorun yok. Hep geceleri ataklar geliyor. Terapi sürecinde şunlar çıktı ortaya:

-Aşiret tipi bir toplumda yaşadığı için hep duygularını bastırmış. Kendi olamamış. Atak yaşamadan 5 sene önce gece yarısı şehirlerarası bir yolda gece yarısı karşı yönden gelen bir arabayla kafa kafaya çarpışmışlar. Bu kazada bir akrabası ölmüş.

-Bu olaydan sonra gene bir gece yarısı, yine bir trafik kazası… Bu sefer arabası şarampole yuvarlanmış. Yine bir yakını ölmüş.  

- Yine bir gece yarısı hasımları tarafından bir parkta sıkıştırılmış ve öldüresiye dövülmüş.

- Bir başka gün gece yarısı polislerle teröristler arasındaki bir çatışmanın ortasında kalmış. Arabası taranmış. Gene bir yakınını kaybetmiş. Yaşadığı ölümcül olaylar hep gece oluyor. İşte bu süreçte bilinçaltı kendini korumaya alıyor. Geceler onun için tehlikeli… Atakları her gece yaşamasının sebebi bu olaylar. Terapi sürecinde bu olaylar tamamen temizlenir. Bilinçaltı yeniden yapılandırılır. Bu olayların duygusal baskısından kurtulan kişi günlük hayatını huzurlu bir şekilde yaşamaya devam eder. Hangi uzmana giderseniz gidin, hangi ilacı, bitkiyi kullanırsanız kullanın; bilinçaltı kovasını boşaltmanızı tavsiye ediyoruz. Boşaltılmayan birikmiş olaylar yakanızı bırakmaz. Bu kovayı nasıl boşaltacaksınız? Bu bilgiler psikoterapi sürecinde size öğretilir.

Panik Ataktan kurtulmak mümkün mü?

Panik atak çözümüyle ilgili iki türlü yaklaşım vardır.

A- Semptomları yani belirtileri ortadan kaldırmaya yönelik çalışmalar. Örneğin ilaç tedavisi panik atakta semptom kaldırmaya yönelik çalışmadır. 10 sene, 15 sene,  20 sene ilaç kullanırsınız. İlaç kullandığınızda herhangi bir sorun yaşamayabilirsiniz. Yada atakları hafif atlatabilirsiniz. Ama ilaçları bıraktığınızda ataklar yeniden devam edebilir.

B- Panik atağın nedenselliğini ortadan kaldırmaya yönelik çalışmalar.

Panik atağın nedenselliğini ortadan kaldırmak içinse genelde psikoterapi süreci uygulanır. Bilişsel, davranışçı, dinamik terapiler uygulanır. Terapi süreci zor ve zahmetlidir ama sonuçları daha kalıcıdır. Başarılı bir panik atak tedavisi için hem ilaç tedavisi hem de psikoterapinin birlikte uygulanması daha faydalıdır. Panik atak psikoterapi sürecinde şu üç aşama önemlidir.

 1- Farkındalık terapisi: Panik atak yaşayan kişilerin en büyük şikayetleri; Baş dönmesi, vücudun değişik yerlerinde uyuşmalar, mide bulantısı, yanması, ekşimesi, görmede bulanıklık, sık sık idrara çıkma, ishal, kalp çarpıntısı, üşüme, terleme şeklindedir. Neden başınız dönüyor, mideniz bulanıyor, ellerinizde, kollarınızda, bacaklarınızda,  bedeninizin değişik yerlerinde uyuşmalar hissediyorsunuz? Bütün bu fizyolojik belirtilerin nedenleri ne? Bu nedenleri bilimsel bir kalıp içerisinde sorun yaşayan kişiye anlatılır. Çünkü panik atak vakaları neden kolunun uyuştuğunu, başının, döndüğünü, midesinin bulandığını, üşüdüğünü, terlediğini, kalbinin hızlı  çarptığını bilmiyor. Bilmediği için de önyargılı bir şekilde bu belirtileri kalp krizi olarak yorumluyor. Kalp krizi geçirdiğini sanan bir kişi rahat olabilir mi? Öncelikle farkındalık terapisi ile bütün bunların sebepleri anlatılır. Kişi bunu öğrendiği zaman 'Oh be, ben hasta değilmişim' diyor. 'Ben kalp krizi geçirmeyecekmişim. Ben bayılmayacakmışım. Ben çıldırmayacakmışım', diyor. Çünkü panik atağın temelinde bilinmezlik vardır, belirsizlik vardır. Kişi bunları yaşar ama neden yaşadığını bilmez. Farkındalık terapisi ile bu bilinmezlik ortadan kaldırılır.

2- Duygusal Boşalım teknikleri: Terapinin ikinci aşamasında ise duygusal boşalım tekniklerini öğretilir. Neden duygusal boşalım? Anneniz öleli 10 yıl olmuştur. Annenizi hatırladığınızda gözleriniz dolar ve ağlarsınız. Aradan 10 sene geçmiş ve siz hala üzülüp ağlıyorsunuz. Neden acaba? Çünkü anneniz öldüğü zaman yaşadığınız üzüntü duygusu bilinçaltı kovasına atılıyor, kodlanıyor. Şimdi her hatırladığınızda aynı üzücü olay ve üzüntü duygusu canlanıyor ve siz onu yeniden yaşıyorsunuz. İşte bu üzüntü duygusu boşaltıldığında annenizi hatırladığınızda ağlamazsınız. Onu tebessümle yad edersiniz. Yada çocukluğunuzda yaşadığınız bir taciz olayı sizin kabusunuz ise o olayın acı veren duygularını boşalttığınızda o olay artık sizi üzmez. Sizi rahatsız etmez. Sanki başkası yaşamış gibi hissedersiniz. Kişi “Daralıyorum, bunalıyorum, kendimi çok kötü hissediyorum, kalbim sıkışıyor'  gibi duygusal belirtileri ifade eder. Peki bu durumda ne yapacaksınız? 'Kardeşim daralma... Sakin ol... Korkma... Üzülme' demeniz neyi çözecek? Ama herkes öyle der. Bu bir nasihattir. Bizler psikolog olarak böyle demeyiz. Teknik öğretiriz. 'Korkuyor musun?' 'Evet' 'Al sana teknik' deriz. 'Daraldın mı' 'Evet' 'Al sana teknik, uygula'. 'Daralıyorum, bunalıyorum, kendimi çok kötü hissediyorum' diyen kişiye duygusal boşalım teknikleri öğretilir. Bu tekniği uygulayan kişi 2-3 dakika içinde o olumsuz duygulardan arınıyor, kurtuluyor.

3- Bilinçaltı yeniden yapılandırma tekniği (Hipnoz): Bilinçaltı bizim beynimizin harddiskidir. Bütün bilgiler orta beyin bölgesinde RNA moleküllerine kodlanıyor. Yaşadığımız her olay bütün detayları ile bilinçaltına kodlanıyor. Bilinçaltını yeniden yapılandırmak için hipnoz, imajinasyon, regresyon, imgeleme çalışmaları yapılır. Batuhan 35 yaşında panik atak yaşayan bir danışanımız... Atakları genelde yerden yükseğe çıktığında yaşıyordu. Arabada, apartmanın üst katlarında yaşıyordu. Yeter ki ayakları yerden yükselsin, hemen atak başlıyordu. 7 yıllık bir panik atak geçmişi ve o kadar yaşanılan atak... Batuhan’la çalışmaya başladığımızda ümidini yitirmiş bir halde, hem panik atak hem de depresif duygular içinde çaresizce çevreye bakınıp duruyordu.

- Atak anında ayaklarım havalanacakmış, baş aşağı düşecekmişim gibi geliyor. Beyin kanaması geçirip öleceğim, diye korkuyorum, diyordu. Bilinçaltı terapileri ile bu olayın ilk kökenini araştırmak istedik. Batuhan derin bir transa girdi. Yaş geriletmesi, regresyon yaptık. 3-4 yaşlarına gitti. Bir gün evde babası kendini seviyor. Baba Batuhan’ın ayaklarından tutmuş onu baş aşağı doğru sallıyor. Batuhan çok korkuyor. Çığlık çığlığa ağlıyor. Aradığımız ilk olaya ulaşmıştık. Panik atağın temelinin atıldığı ilk olaylardan birisi buydu. Olayı yeniden yapılandırdık. Bu sallanma olayını daha farklı ve zevkli bir şekilde kendisine yeniden yaşattık. Yani bilinçaltını yeniden yapılandırdık. Eski olumsuz anıyı zevkli, neşeli başka bir anı ile değiştirdik. Seanstan çıktıktan sonra “Üzerimden büyük bir ağırlık kalktı. Şimdi çok hafiflemiş hissediyorum kendimi” demişti. Bu tür travmatik olayların bilinçaltından silinmesi kişiyi rahatlatır. Çözümü kolaylaştırır. Panik atak sorunu yaşayan kişilerin bu durumdan kurtulmaları mümkündür. Yeter ki kurtulmak için çaba göstersinler, çözüm arasınlar. Unutmayın “PANİK ATAK, BEYNİNİZİN SİZE YAPTIĞI KÖTÜ BİR ŞAKADAN BAŞKA BİR ŞEY DEĞİL”

Tags: kekemelik, panik atak, depresyon, vajinismus,  depresyon gaziantep, gaziantep panik atak, gaziantep vajinismus, gaziantep kekemelik, gaziantep psikolog, aile terapisi, cinsel terapi, sınav kaygısı, erken boşalma